25. posiedzenie Senatu RP

punkt ósmy, dziewiąty i dziesiąty: pierwsze czytanie przedstawionego przez Komisję Spraw Emigracji i Polaków za Granicą projektu ustawy o obywatelstwie polskim; pierwsze czytanie przedstawionego przez Komisję Spraw Emigracji i Polaków za Granicą projektu ustawy o Karcie Polaka i trybie stwierdzenia przynależności do Narodu Polskiego osób polskiego pochodzenia lub narodowości polskiej; pierwsze czytanie przedstawionego przez Komisję Spraw Emigracji i Polaków za Granicą projektu ustawy o repatriacji.

Zapytanie Senator Jerzy Chróścikowski:

Mam pytanie do pani senator Sagatowskiej, dotyczące ustawy o repatriacji, to jest art. 7 ust. 2. Czy temat był przedyskutowany na przykład z Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa, czy znana jest jej ta sprawa?

Muszę powiedzieć, że jako przedstawiciel rolnictwa i związku rolniczej "Solidarności" wielokrotnie zwracałem się do tej agencji o stworzenie warunków to zapewniających. Wedle dzisiejszej mojej wiedzy takiej możliwości nie zapewniono. A na przykład polscy rolnicy mają możliwość przemieszczania się z jednego terenu Polski na drugi i gospodarowania na nim. Z przykrością stwierdzam, że są bardzo niewielkie szanse na to, żeby nasi rodacy mogli z tego skorzystać, bo warunki są tak trudne, że nie do przyjęcia. W takim wypadku musi być zabezpieczenie dla tych, którzy by przyjechali, bo to, że zapewni im się grunt i mieszkanie, nie spowoduje, że będą mogli oni tworzyć dobra. Muszą mieć narzędzia itd., itd. Jeśli nie zapewni się im podstawowych możliwości, nie będą mogli tutaj produkować i staną się tylko ofiarami.

Znam przykłady rodzin, które zostały tu sprowadzone i osadzone, i jakoś jeszcze przeżywają tylko dzięki temu, że samorządy po części im pomagają, ale są i tacy, którzy już by nawet wracali do Kazachstanu, bo niektórzy w ogóle nie chcą im pomagać. Nie mówię już o polskich rolnikach, którzy są w podobnej sytuacji.

Musi to być przynajmniej zagwarantowane prawnie, bo sam zapis jest tylko deklaratywny, nie daje gwarancji, że ci ludzie mogą później tutaj funkcjonować.

Odpowiedź Senator Janina Sagatowska:

Właśnie po to jest zapis art. 7 ust. 2. Jest to stworzenie możliwości dla tych, którzy ewentualnie zechcą uprawiać grunt. Jest taki zapis w ustawie, że Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa będzie musiała... Będzie pełnomocnik do spraw repatriacji, tak jak mówiłam, zwracałam uwagę na art. 15. Pełnomocnik ma po prostu przystąpić do realizacji tej ustawy, a nie jest zapisów tego artykułu aż tak wiele, i myślę, że pełnomocnik będzie między innymi wspólnie z Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa szukać sposobów. Bo może zdarzyć się tak, że wrócić na grunt, na rolę i użytkować ziemię zechce tylko pięć rodzin. Jak wskazują dotychczasowe doświadczenia z repatriacją, najczęściej, jak do tej pory, przyjeżdżają nie rolnicy, ale różnego rodzaju fachowcy, tacy jak lekarze lub inni, od biznesu, często dyrektorzy firm, które padły, kuratorzy, ale oni nie przyjeżdżają na ziemię.

Ja ze swego województwa, tarnobrzeskiego, do którego sprowadziliśmy siedem rodzin, nie mam złego doświadczenia, nikt nie chce wracać. Były dyrektor kołchozu dzisiaj jest sprzątaczem, jego żona pracuje jako kurator, i cieszą się, że są w Polsce.

(Senator Jerzy Chróścikowski: Czy można, Panie Marszałku?)

Senator Jerzy Chróścikowski:

Chcę jeszcze raz powtórzyć pytanie. Czy były prowadzone jakieś rozmowy z przedstawicielami Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa?

(Senator Janina Sagatowska: Nie, nie były, bo na tym etapie nie było potrzeby prowadzenia rozmów.)