Podstawowe prace Senatu toczą się w komisjach. Do nich kierowane są ustawy uchwalone przez Sejm. Komisje rozpatrują także projekty ustaw, które powstały z inicjatywy senatorów.
W ramach komisji mogą być powoływane podkomisje zajmujące się określoną problematyką.Senat może też powoływać komisje nadzwyczajne.
Zgodnie z regulaminem, senator ma obowiązek być członkiem jednejkomisji stałej, nie więcej jednak niż dwóch. Może też uczestniczyć w pracach innych komisji, ale bez prawa do głosowania. Obowiązek członkostwa w komisjach nie dotyczy marszałka i wicemarszałków Senatu.
W skład komisji wchodzi zazwyczaj od kilku do kilkunastu senatorów. Za organizację pracy komisji i ich działalność są odpowiedzialni przewodniczący, wybierani i odwoływani przez Senat. Zastępców przewodniczących wybierają natomiast członkowie komisji. Komisje mogą obradować wspólnie.
Działalność komisji polega przede wszystkim na rozpatrywaniu ustaw i przygotowywaniu sprawozdań zawierających projekty uchwał Senatu w sprawie tych ustaw. Komisja może zaproponować Izbie: przyjęcie ustawy bez poprawek, wprowadzenie do niej zmian, odrzucenie ustawy. Decyzje komisji w tej sprawie zapadają większością głosów w obecności co najmniej 1/3 jej członków. Sprawozdanie podczas posiedzenia plenarnego Senatu przedstawia senator wybrany przez komisję. W pracach nad ustawami komisje mogą korzystać z opinii Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu i ekspertów, a także środowisk i organizacji zainteresowanych daną tematyką.
Szczególny tryb stosuje się przy uchwalaniu ustawy budżetowej. Nad poszczególnymi jej częściami pracują właściwe przedmiotowo komisje. Swoje opinie przekazują Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, która na ich podstawie przygotowuje sprawozdanie wraz z projektem uchwały Senatu w sprawie ustawy budżetowej. Komisja budżetu może zaproponować przyjęcie ustawy bez poprawek lub ich wprowadzenie.
Komisje senackie mogą przygotowywać własne projekty ustaw (prawo inicjatywy legislacyjnej ma także grupa 10 senatorów). Nad projektami pracują następnie odpowiednie komisje i Komisja Ustawodawcza. Ostateczną decyzję w sprawie skierowania danego projektu do Sejmu podejmuje Senat.
Oprócz działalności legislacyjnej komisje odbywają posiedzenia tematyczne lub seminaryjne, poświęcone problematyce związanej z przedmiotem ich działalności. W sprawach, które komisje uznają za ważne, zajmują stanowiska kierowane do odpowiednich organów czy instytucji.
Obrady komisji mają charakter jawny, w określonych wypadkach zaś − utajniony. Komisja może też odbyć posiedzenie zamknięte. W obradach komisji mają prawo uczestniczyć m.in.: posłowie, przedstawiciele Rady Ministrów i organów administracji rządowej, posłowie do Parlamentu Europejskiego, podmioty wykonujące zawodową działalność lobbingową, a także eksperci, reprezentanci środowisk i organizacji zainteresowanych przedmiotem prac komisji.
Z przebiegu posiedzeń komisji senackich sporządza się protokoły i zapisy stenograficzne. Stenogramy są dostępne na stronie internetowej Senatu. Na zakończenie kadencji komisje sporządzają sprawozdania ze swojej działalności.
źródło: www.senat.gov.pl