74. posiedzenie Senatu RP

Punkt czwarty: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o wyrobie spirytusu, wyrobie i rozlewie wyrobów spirytusowych oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Senator sprawozdawca Jerzy Chróścikowski

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi dotyczące ustawy o wyrobie spirytusu, wyrobie i rozlewie wyrobów spirytusowych oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych. Ustawa została uchwalona przez Sejm na dziewięćdziesiątym siódmym posiedzeniu, w dniu 11 stycznia 2001 r., w wyniku wniesienia projektu rządowego.

Ustawa została opracowana celem wypełnienia wytycznych zawartych w ustawie - Prawo działalności gospodarczej z dnia 19 listopada 1990 r., Dziennik Ustaw nr 101 poz. 1178 z późniejszymi zmianami. Jej art. 96 ust. 2 pkty 1 i 2 lit. a dotyczyły wykonywania działalności gospodarczej, która przed dniem wejścia w życie przywołanej ustawy podlegała koncesjonowaniu. A taką działalnością był wyrób, rozlew, oczyszczanie, skażenie i odwadnianie spirytusu oraz wydzielanie spirytusu z innego wytworu, a także wyrób i rozlewanie wódek oraz wytwarzanie wyrobów tytoniowych. Z dniem wejścia w życie tejże ustawy, czyli 1 stycznia 2001 r., staje się to działalnością gospodarczą objętą wymogiem uzyskania zezwolenia. Zważywszy na dążenie do utrzymania obowiązku uzyskania zezwolenia na prowadzenia działalności gospodarczej w tym zakresie, uchwalenie aktu prawnego stało się koniecznością w kontekście art. 98 ust. 2 ustawy - Prawo działalności gospodarczej.

W myśl przytoczonego przepisu z mocy prawa wygasa obowiązek uzyskiwania zezwolenia, jeżeli do dnia 1 lipca 2001 r. nie zostanie ustawowo określony zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej oraz wydawania zezwoleń, a także gdy nie zostaną podane informacje i wskazane dokumenty wymagane do złożenia wniosku o wydanie zezwolenia.

Ustawa zawiera podstawowe definicje i pojęcia, takie jak pojęcie spirytusu, wyrobu spirytusowego oraz wyrobu tytoniowego. W art. 2 precyzuje zakres ich używania, a w art. 8 warunki wykonywania działalności gospodarczej, jeśli chodzi o wyrób spirytusu, rozlewanie wyrobów spirytusowych oraz wytwarzanie wyrobów tytoniowych. Przedmiotowa ustawa określa ponadto elementy wniosku o udzielenie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej, a także obowiązki przedsiębiorcy w zakresie prowadzonej działalności. Art. 5 mówi, jakie dokumenty i informacje powinny być do wniosku dołączone. W art. 10 i 11 określone są sankcje grożące w przypadku naruszenia zasad działalności.

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Komisja nie wnosi uwag i prosi o przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję.

Zapytanie Senator Kazimierz Drożdż:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Panie Senatorze, czy pan się nie pomylił, składając sprawozdanie? Powiedział pan bowiem, że ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2001 roku, natomiast w art. 16 jest zapis, że ustawa wchodzi w życie po upływie czternastu dni od dnia ogłoszenia.

Odpowiedź Senator Jerzy Chróścikowski:

Ja cytowałem inne ustawy. Przywoływałem nie tę, która ma wejść, tylko tę o działalności gospodarczej, która weszła w życie. Pewne przepisy mają obowiązywać od 1 lipca. I to wymaga spełnienia obowiązku określenia zasad dotyczących uzyskania pozwolenia.

Zapytanie Senator Wiesław Pietrzak:

Dziękuję.

Panie Senatorze, ja mam pytanie, jak ta ustawa wpłynie na problemy produkcji i zastosowania alkoholu do paliw. Tu się nic nie mówi na ten temat, a przecież zarówno wyrób, jak i rozlew wyrobów spirytusowych będą miały chyba jakieś znaczenie dla domieszek do paliw rolniczych i nie tylko.

Odpowiedź Senator Jerzy Chróścikowski:

Panie Senatorze, ta ustawa faktycznie nic o tym nie mówi, dlatego że ona wynika jakby z delegacji zawartej w ustawie wcześniejszej, tu wymienianej, po prostu chodzi tylko o dookreślenie. To wynika z art. 98, który mówi, że aby była możliwość uzyskania zezwolenia, muszą być określone warunki do spełnienia. To natomiast, o czym pan senator mówi, i co, jak rozumiem, trzeba by tu zawrzeć, jest już w innych aktach, gdzie się mówi, że jest zgoda na domieszki spirytusu. I to trzeba po prostu realizować. Po części jest to zresztą realizowane. A co do tego, w jakim stopniu, to ja sam mam wątpliwości, czy w takiej skali, jak my chcemy.

Zapytanie Senator Zbigniew Kulak:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Panie Senatorze, czy w trakcie prac komisji państwo się zastanawiali nad nieobecnością w treści ustawy jakiegokolwiek zapisu na temat szczególnego nadzoru podatkowego związanego z produkcją spirytusu?

Odpowiedź Senator Jerzy Chróścikowski:

Akurat to nie było tematem dyskusji komisji. Myśmy po prostu patrzyli na to pod względem dostosowania tych artykułów, które obowiązują. Akurat tutaj są tylko sankcje karne, które są przenoszone z wygasającej ustawy, to jest ustawy o zwalczaniu niedozwolonego wyrobu spirytusu. I przeważnie patrzyliśmy tylko na to, co jest w tym… Ale szczegółowej dyskusji na ten temat nie było.

Zapytanie Senator Jerzy Pieniążek:

Dziękuję.

Ja mam pytanie dotyczące rozbieżności w zakresie definicji ustawowej spirytusu w przyjętym akcie prawnym. Pojawia się rozbieżność między definicją w naszych przepisach, które dzisiaj tutaj określamy, kontynuując stare, a definicją spirytusu w krajach Unii Europejskiej. Ja wiem, że tu nie ma znaczka, nie ma klauzuli dostosowania wprost tą ustawą, ale myślę, że w przyszłości tak. Dlaczego u nich jest 15% objętości alkoholu, a u nas jest 18%? Dziękuję.

Odpowiedź Senator Jerzy Chróścikowski:

Jeśli mogę się w tej sprawie wypowiedzieć, to komisja się nie zajmowała akurat tym problemem i w związku z tym trudno mi się do tego ustosunkować. Jeżeli takie pytania są, to proszę je zadać przedstawicielom rządu.

Zapytanie Senator Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Pierwsze pytanie, do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, dotyczy dekretu z 24 czerwca 1953 r., który już w art. 4 ust. 2 określa, że jest potrzebne również zezwolenie. Wiemy, że ta ustawa o działalności gospodarczej wchodzi w życie od 1 lipca. Tak więc w zasadzie jest już przepis, który o tym mówi, my zaś tworzymy jakby podwójny zapis. Czy jest potrzebny ten zapis w dekrecie? Czy nie należałoby skreślić tego zapisu w dekrecie poprzez zgłoszenie poprawki?

Drugie pytanie, do ministra sprawiedliwości, dotyczy art. 5 ust. 1, który jest zawarty w starej ustawie o zwalczaniu niedozwolonego wyrobu spirytusu. W art. 5 ust. 1 mówi się, że kto zbywa lub przechowuje pochodzący z niedozwolonego wyrobu spirytus albo wyrób spirytusowy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Czy nie należało zachować tego przepisu również w ustawie, którą dzisiaj rozpatrujemy? Obawiam się, że można tu właściwie dopisać jeszcze wyrazy "i tytoniu", bo ustawa mówi również o tytoniu.

Odpowiedź Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Feliks Klimczak:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Przyznajemy, że rzeczywiście jest to błąd legislacyjny i pozostaje nam tylko wierzyć, że rzeczywiście będzie zgłoszona poprawka, jeśli chodzi o pierwsze pytanie. Jeśli chodzi o sprawę tytoniu, to jest to chyba sprawa tych druków, tak? Nie bardzo zrozumiałem drugie pytanie. Jeśli było skierowane do mnie.

Odpowiedź Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Janusz Niemcewicz:

Pytanie brzmi: czy nie należało zachować bądź przywrócić obecnie art. 5 ust. 1, który nadal jeszcze obowiązuje i w którym mówi się, że kto zbywa lub przechowuje pochodzący z nielegalnego wyrobu spirytus lub wytwór spirytusowy, podlega karze więzienia do lat trzech. W ust. 2, obowiązującym dopiero od 1998 r., mówi się, że kto nabywa lub w nieznacznej ilości przechowuje pochodzący z niedozwolonego wyrobu spirytus albo wytwór spirytusowy, podlega karze pozbawienia wolności do lat dwóch. W obu wypadkach są jeszcze grzywny.

Otóż można o tym oczywiście dyskutować. Rząd jako autor tego projektu doszedł do wniosku, że nie jest konieczne penalizowanie przechowywania bądź zbywania - krótko mówiąc - bimbru, czyli nielegalnie wyprodukowanego alkoholu. Zwracam bowiem państwa uwagę na to, że zgodnie z tym przepisem, a jest tam mowa o nieznacznej ilości, jeżeli ktoś ma w domu - słyszałem, że pan minister mówił o śliwowicy łąckiej - więcej niż dwie butelki tej właśnie śliwowicy łąckiej, podlega karze do lat trzech. Otóż zdaniem autorów projektu, zdaniem rządu, ten przepis był po prostu zbędny. Nawiasem mówiąc, do 1998 r. posiadanie śliwowicy łąckiej w ilości nawet ćwiartki było zagrożone karą do jednego roku pozbawienia wolności, co zostało zmienione począwszy od 1 września 1998 r. Wydaje się, że nie było konieczne utrzymywanie tego przepisu w obowiązującym porządku prawnym.

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi

senator sprawozdawca Jerzy Chróścikowski:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Pragnę złożyć krótkie sprawozdanie z posiedzenia komisji. Komisja proponuje przyjęcie poprawek zawartych w druku nr 558A. Dziękuję bardzo.

Komisja popiera wszystkie poprawki, więc proszę o głosowanie.

Zapytanie Senator Krystyna Czuba:

Chciałabym zadać pytanie. Nie rozumiem poprawki dziewiątej, do ust. 2, która mówi: "tej samej karze podlega ten, kto zataja tytoń..."

Odpowiedź Senator Jerzy Chróścikowski:

Jeśli można, to tak. Mogę bowiem, podając uzasadnienie poprawki, odpowiedzieć niejako na pytanie dotyczące poprawki dziewiątej, bo to się jakby wiąże. Jest to zmiana, która wymaga skreślenia zapisu obowiązującego w dekrecie. On jakby podwójnie zapisuje zgodę na zezwolenie. Chodzi po prostu o skreślenie pewnych zapisów. Dziękuję.

Zapytanie Senator Krystyna Czuba:

Panie Marszałku, Panie Sprawozdawco, ja pytałam o to sformułowanie "zataja tytoń". Jest to po polsku niemożliwe do... (Rozmowy na sali)

Odpowiedź Senator Jerzy Chróścikowski:

Proszę państwa, jest to zapis, który funkcjonuje w dekrecie i został on tam sformułowany w ten właśnie sposób. Nikt z nas tu niczego nie wymyśla. Powtarzamy tylko ten zapis, który obowiązuje, skreślamy tylko część zapisu, którego tutaj już nie ma. Chodzi o to, że zarówno dekret, jak i ustawa określają te same warunki, jakby podwójne. Poprawka, którą wprowadzamy, ma na celu to, żeby nie było podwójnego karania, z jednego dekretu i z drugiego. Zapis, który tu jest, obowiązuje już w dekrecie. Tego nie zmieniamy, on jest w dekrecie.