Punkt 9. porządku obrad: ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia sprzedaży żywności przez rolników

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Senator Sprawozdawca Jerzy Chróścikowski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Mam zaszczyt przedłożyć w imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi sprawozdanie dotyczące ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia sprzedaży żywności przez rolników.

Po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniu 23 listopada 2016 r. komisja wnosi, by Wysoki Senat uchwalić raczył projekt uchwały bez poprawek. Była na ten temat duża dyskusja, poprawki nie były zgłaszane. Biuro Legislacyjne proponowało poprawki, ale rząd uznał, że ustawa może funkcjonować bez tych proponowanych przez Biuro Legislacyjne poprawek. I komisja uznała, że należy przyjąć ustawę bez poprawek, o co wnosi.

Omawiana tu ustawa jest ustawą oczekiwaną przez rolników. Pamiętamy, że wcześniej, w poprzedniej kadencji, była wprowadzona taka ustawa, w której była mowa o sprzedaży ryczałtowej. Omawiana obecnie ustawa wprowadza takie rozwiązanie, że daje możliwość zwolnienia rolników, małych rolników, w przypadku sprzedaży produktów przetworzonych, czy to roślinnych, czy to zwierzęcych… Do 20 tysięcy są one zwolnione… A jeżeli jest powyżej 20 tysięcy, to rolnicy, którzy chcą wytwarzać produkty przetworzone, mogą przechodzić na 2-procentowy ryczałt, tak jak w tamtej wcześniejszej ustawie. Omawiane tu rozwiązanie jest oczekiwane przez rolników, drobnych rolników, którzy będą mogli do tej wysokości… Oczywiście, rolnicy oczekiwali więcej. Ale, jak rząd wyraził w stanowisku, tylko do 20 tysięcy… Rząd uzasadniał, że jeśli się przekroczy 20 tysięcy, to będzie obowiązywała kasa fiskalna, a to stworzy rolnikom problem. W związku z tym nie chcemy, jak twierdzi rząd, narażać rolników na konieczność zakupywania kas fiskalnych. Będą oni mogli przechodzić na 2-procentowy ryczałt, na rozwiązanie z ustawy, która była uchwalona wcześniej, w poprzedniej kadencji. Tyle, dziękuję.

Zapytania i odpowiedzi

Senator Mieczysław Augustyn:

Rzeczywiście, tamta ustawa, która obowiązywała… To jeszcze na dodatek był nasz projekt, senacki, o ile dobrze pamiętam. I chciałbym dopytać, Panie Przewodniczący – adresuję to pytanie do pana przewodniczącego Chróścikowskiego – czy ewidencja takiej sprzedaży… Bo to było uważane za jakoś tam problematyczne i utrudniające. To jest rozciągnięte, jak rozumiem, na ten zwolniony, że tak powiem, wolumen towarów, tak? No, bo trzeba jakoś ustalić… Czy też może coś się w tej mierze zmieniło, korzystnie dla rolników, dla drobnych producentów?

Odpowiedź Senator Jerzy Chróścikowski:

Oczywiście, że się zmieniło. I to nawet wiele kwestii się zmieniło. Po pierwsze, można będzie, nie tak, jak przedtem… Jest uproszczony… Czyli zapis i ewidencyjnie… Obecnie będzie możliwość sprzedaży nie tak, jak to było proponowane i zapisane poprzednio, w tamtej ustawie, że rolnik sam musi to sprzedać. Teraz rolnik będzie mógł przekazać ten towar innemu rolnikowi. Dwóch, trzech rolników będzie mogło wspólnie… Jeden będzie mógł w imieniu kilku, dwóch czy trzech, pojechać do miasta i sprzedać ten produkt z tej, jak to się mówi, koszałki. Mogą się zorganizować i nie musi każdy z osobna… Zgodnie z tamtą ustawą nie można było produktów sprzedawać, co myśmy bardzo mocno podnosili, do gospodarstw agroturystycznych, do restauracji, do przedszkoli czy szkół. A w tej ustawie jest tak, że rolnik będzie mógł sprzedać bezpośrednio nie tylko konsumentowi finalnemu, ale i innym podmiotom. A więc to jest rozwiązanie, które wychodzi naprzeciw oczekiwaniom. Bardzo mocno na tym rolnikom zależało. Chodzi o to, żeby ułatwiać, a nie utrudniać.

A jeśli chodzi o ten projekt, to chcę zwrócić uwagę pana senatora, że… Jak pracowaliśmy tutaj nad projektem senackim, to pan senator Grzegorz Wojciechowski stawiał wniosek, żeby to było 20 tysięcy, ale myśmy tego wtedy nie uchwalili, jak pan pamięta.

(Senator Mieczysław Augustyn: Tak było. To prawda.)

To poszło z niższą stawką, a naszą propozycję, senacką, przerobiono na poselską i nie była tam wolna kwota, tylko ryczałt.

Senator Robert Dowhan:

Dziękuję, Panie Marszałku.

Próg na poziomie 20 tysięcy zostanie utrzymany. To jest bez podatku, jak dobrze rozumiem…

(Senator Jerzy Chróścikowski: Nie dochodu, tylko obrotu.)

Obrotu?

(Senator Jerzy Chróścikowski: Tak, ze sprzedanego produktu.)

Dobrze. Mówił pan, że rolnik będzie mógł potem wybrać opodatkowanie ryczałtowe, że będzie mógł wybrać tę stawkę 2%. Coś innego też może wybrać? Rozumiem, że w grę wchodzą normalne zasady rozliczania się.

(Senator Jerzy Chróścikowski: Może iść na… Każdy w każdej chwili może zacząć normalną działalność. Nie ma tu żadnych przeszkód.)

Dobrze. Moje pytanie jest takie. Powiedzmy, że ktoś ma bardzo duże gospodarstwo rolne. Czy nie zajdzie obawa, że… Bo pośredników nie można mieć. Prawda? Czy nie zajdzie obawa, że będzie to wykorzystywał, uciekając od opodatkowania poprzez sprzedaż objętą tylko 2-procentowym ryczałtem?

Odpowiedź Senator Jerzy Chróścikowski:

Ustawa była uchwalona, jak państwo pamiętacie – część z senatorów to pamięta – w poprzedniej kadencji. Próg wynosił 600 tysięcy zł, jak dobrze pamiętam.

(Senator Tadeusz Romańczuk: 150 tysięcy euro.)

No, sto pięćdziesiąt… To razy cztery… No ale… Tak, dokładnie 150 tysięcy euro, tak jak mówi pan przewodniczący.

(Senator Robert Dowhan: Czyli jest jakiś próg.)

Jest próg, jest ograniczenie. A później, po tym okresie, przechodzi na normalną działalność.

Senator Mieczysław Augustyn:

Panie Przewodniczący, ja się w ten sposób zaopatruję, bo po prostu uważam te produkty za znakomite. Mam swoje miejsca, w których… W tamtym czasie tę, no, niesatysfakcjonującą nas ustawę propagowałem na moim targowisku, żeby zachęcać do… Wielu ludzi z tego korzysta, a jak byłoby ich jeszcze więcej, to należy temu tylko przyklasnąć. Bywa jednak tak, że ci, którzy tam sprzedają dzisiaj, to jest pod rządami obecnej ustawy, wahają się z wystawianiem tych przetworzonych wędlin, pasztetów itd. Zapewne nie chodzi o sprawy fiskalne, tylko o kontrolę weterynaryjną. I o to chciałbym zapytać. Jak te propozycje tę kwestię regulują? Bo z jednej strony jest to oczywiście ułatwienie, naturalny produkt jest dostępniejszy itd. – to wszystko jest fajne i ważne – a z drugiej strony bezpieczeństwo żywności… Jak państwo to regulujecie?

Odpowiedź Senator Jerzy Chróścikowski:

Tamta ustawa obowiązuje. Jak pamiętam, do końca stycznia czy do lutego – mogę się pomylić co do miesiąca – była możliwość zgłaszania się podmiotów. I te podmioty się zgłaszały. Ktoś mi mówił, ale mogę się mylić, że na rynku jest tylko 300 podmiotów, które funkcjonują na podstawie ustawy o 2-procentowym ryczałcie. Jak przepisy w przypadku małych działalności… O to musiałby pan pytać panią minister, bo ja aż tak szczegółów nie znam. Chodzi tu o tzw. MOL, czyli działalność marginalną lokalną i ograniczoną. Według tamtych przepisów one podchodziły… Ale to miało być bardziej uproszczone. Z tego, co wiem… Zgodnie z tym, co działo się w Sejmie podczas prac nad ustawą obecną, będzie wydane rozporządzenie ministra rolnictwa i ministra zdrowia określające warunki, na jakich rolnicy będą mogli sprzedawać… Mówię teraz o tej obecnej ustawie. W związku z tym oczekujemy na te rozporządzenia, które określą zasady, na jakich rolnicy będą mogli… Ta ustawa wejdzie w życie dnia 1 stycznia 2017 r. Mam nadzieję, że resorty rolnictwa i zdrowia zdążą wydać rozporządzenia określające, na jakich warunkach rolnicy będą mogli… Zobaczymy, czy to będzie dotyczyć osób, które w domu, we własnej kuchni, gotują konfitury i je sprzedają, czy to będą inne szczegółowe… Pani minister tłumaczyła, że ma się to odnosić do rozporządzeń Unii Europejskiej, które zawierają odstępstwa od tej zasady, więc o szczegóły proszę pytać panią minister Lach, która jest obecna na naszej sali plenarnej. Dziękuję.