Punkt 2. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw
Dyskusja
Senator Jerzy Chróścikowski:
Pani Marszałek! Wysoka Izbo!
Miałem nie zabierać głosu, ale sprowokował mnie do tego pan senator, mój przedmówca.
Powiem tak. Rolnicy są bardzo zadowoleni z tego, że rząd to uwzględnił i że chce niejako wyrównać świadczenia emerytalne, które są na minimalnym poziomie, bo przedtem nie było tej równości. Tu ukłon, podziękowania dla rządu, dla parlamentu, Sejmu, który to uchwala. Myślę, że i my to uchwalimy. Jest to krok w dobrym kierunku, o czym wspominał pan minister.
Ale jeśli chodzi o pytanie, które zadał pan senator, to powiem tak. To są 2 odrębne fundusze i obowiązują odrębne zasady. Wiemy o tym doskonale, bo wielokrotnie w tej Izbie zwracaliśmy na to uwagę. Wielokrotnie państwo proponowaliście, żeby jak najszybciej doprowadzić do likwidacji KRUS i wprowadzić jednolity system dla rolników. Tylko chcę zwrócić uwagę, że ten system funkcjonuje w wielu krajach, we Francji, zresztą nasza ustawa o KRUS jest wzorowana na systemie francuskim. Nasz system nie do końca jest taki, jak francuski, ale on jest tym systemem… To jest wielkie osiągnięcie rolników, którzy wywalczyli sobie system oddzielnego funkcjonowania. Z jednej strony część rolników narzeka, że emerytury są niskie, i ma ku temu powody, z drugiej strony patrzymy na to, że są tu duże dotacje z budżetu państwa, patrzymy też na tę drugą część składkową, fundusz macierzyńsko-chorobowy, który jest oddzielnie zbierany przez samych rolników. Wielokrotnie, nawet na tej sali, padały takie słowa, że to rolnicy sami zapewniają sobie bardzo niskie świadczenia, to, ile płacą za jeden dzień chorobowego… Więc to jest jakby wola samych rolników, którzy wolą mniej płacić i mniej odbierać. To jest układ, można powiedzieć, w kierunku działania tzw. rady rolników, która ustala sobie wysokość składek i chce np. mniej płacić i mniej odbierać za chorobowe.
Pamiętacie państwo, że w tym systemie w poprzedniej kadencji była wypłata świadczenia macierzyńskiego. Ono było w określonej kwocie, niespełna 4 tysięcy zł, jeśli dobrze pamiętam, a państwo wprowadziliście 1 tysiąc zł dla każdej kobiety przez rok. To jest więcej, niż było, to się zgadza, tyle że to zostało zabrane rolnikom z funduszu składkowego, z tych środków, które tam składają. Z tego funduszu około 40% zostało zabrane na rzecz tego świadczenia, a 60% dołożone z budżetu. W przypadku świadczeń tego typu dotyczących innych osób – mówię o studentach, bezrobotnych itd., które je poprzednio uzyskiwały – te osoby nadal mogą je uzyskiwać, a tutaj niestety zostało to tak zrobione, że 60% czy do 60%, jeśli dobrze pamiętam z zapisów, dofinansuje jednak budżet państwa. Jest to wyjście naprzeciw, kobieta rolnik, która urodzi dziecko, ma takie samo prawo, jakie mają kobiety wykonujące inne zawody, czy to studentki, czy bezrobotne. One mają te same prawa. W tym przypadku też się cieszę, że nastąpiło wyrównanie.
Jeśli zaś chodzi o to, o czym pan senator wspominał w swoim wystąpieniu, to, że świadczenia są nierówne, to muszę powiedzieć, że nierówne są również składki. Gdy są składki pracownicze, to liczy się od wysokości naskładanego funduszu, a u rolników takiej proporcji nie ma. Pamiętacie państwo, że w poprzedniej kadencji, jeśli dobrze pamiętam, podwyższaliśmy składki dla rolników. Teraz jest wyższa składka, jest ona uzależniona od powierzchni, od hektarów i ona stopniowo rośnie, została podniesiona 500-krotnie. Więc tu też widzimy, że rolnik, który ma mniej hektarów, płaci określoną stawkę, a ten, który ma maksymalnie 500 ha, płaci, powiedzmy, 500-krotność, czyli płaci 5 razy tyle, ile ten, który jest mały rolnikiem, a świadczenie ma dokładnie takie samo. W związku z tym, jeśli chcemy porównywać te systemy… Tego się nie da porównać, bo my i tak płacimy, rolnicy, którzy są dzisiaj dużymi rolnikami, płacą znacznie więcej, a świadczenie mają takie same. Więc pytanie, czy będziemy ten model zmieniać, czy będziemy doprowadzać… Rolnicy uważają, że system KRUS na dziś jest dla nich rozwiązaniem i nie chcą go nadmiernie modyfikować, ale jeśli będzie potrzeba… Zastanówmy się, wypracujmy takie rozwiązania, żeby utrzymać ten system i żeby dawał on też możliwość wypłaty wyższego świadczenia rolnikom, którzy płacą wyższe składki. Tak że dziękuję jeszcze raz rządowi za podjęcie działań zmierzających do wyrównania poziomu tej naszej minimalnej emerytury w stosunku do tej, która jest w ogólnym systemie. Dziękuję.