Punkt 6. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 oraz niektórych innych ustaw
Dyskusja
Senator Jerzy Chróścikowski:
Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie Marszałku!
Mam tutaj zgłoszone już do pana marszałka poprawki. Chciałbym tutaj zwrócić się do pana ministra, który bardzo pozytywnie wskazuje, że podejmuje dialog z komisją, żeby ewentualnie te uwagi dla nas, zgłaszane tutaj przez naszych kolegów, były może zmienione, bo po raz pierwszy wpisujemy warunkowość społeczną. Nie ukrywam, że to jest bardzo niebezpieczny zapis i to będzie skutkowało wprowadzaniem na przyszłość coraz większej liczby przepisów unijnych, które będą dotyczyły warunkowości, co będzie groziło odebraniem nie tylko rolnikom, lecz po prostu Polsce i innym krajom środków finansowych, które Unia Europejska w perspektywie finansowej przyznaje. No, tym bardziej że z tego, czego dotyczy dziś dyskusja… Chodzi o to, że chce się wprowadzić… I to jest na etapie wizji w Unii Europejskiej dotyczącej… Jedni twierdzą, że to jest raport komisarza, a jest drugi dokument, który mówi o tym, że będzie finansowanie w jednym pakiecie, czyli polityka rolna, polityka spójności będzie w to włączona. A jeśli będzie warunkowość czy będzie praworządność, to może rolnicy w ogóle nie będą widzieć pieniędzy, bo nie wypełniamy wymogów warunkowości i nie wypełniamy… Do tej pory rolnictwo było z tego wyłączone, a w tej chwili grozi mu próba wprowadzenia nowej wizji po 2028 r. Mam wielkie obawy co do tej warunkowości, którą my już wprowadzamy.
Bardzo się cieszę, że pan minister mówi o tym, że podejmujecie działania w Komisji Europejskiej w celu deregulacji i zmiany. To ja chcę panu pomóc, Panie Ministrze. Zgłaszam tu właśnie tę poprawkę, żeby tę warunkowość wykreślić. Będzie problem? Będzie większe przyspieszanie prac w celu negocjacji, załatwienia tego, żeby tą deregulacją wykreślić warunkowość społeczną, która… Chcę zwrócić uwagę na to, że pan sam powiedział, że tylko 5 krajów to wprowadziło. My się nie śpieszmy. Ja znam takie sytuacje, w których coś jest przez 3–4 lata niewdrażane, potem to idzie do trybunału i dopiero Trybunał Sprawiedliwości podejmuje decyzję, czy będzie kara, czy nie. Dlaczego od razu mamy straszyć karą? A skoro jeszcze proces idzie w tym kierunku, żeby tę deregulację wprowadzić, to mam nadzieję, że nikt nas tu karał nie będzie, i nie ma co straszyć rolników.
Taką poprawkę zgłaszam i uważam, że… Co prawda jest dyskusja dotycząca tego, czy rolnicy są tym objęci, czy nie. Tam jest zapis dotyczący tego, że oczywiście w tym roku tego nie będzie, a co do przyszłego roku, to już nie wiadomo, czy rolnicy będą tym objęci, czy nie, ale z tego wynika, że jeśli tego nie zmienimy, to prawdopodobnie w przyszłym roku kontrole będą obowiązywały rolników, nie tylko tych, którzy obecnie byli kontrolowani, cała rzesza rolników będzie podlegała kontroli.
Sam pan minister tu wspomniał, że nasze działania, działania KRUS idą w tym kierunku… Są podejmowane wszelkie działania związanie z dbaniem o bezpieczeństwo, są wielkie konkursy, kontrole itd., które mają charakter pozytywny, a nie rygorystyczny, nie wiążą się z karaniem. Dlatego jeszcze raz proszę pana ministra o przeanalizowanie tego i ewentualne odniesienie się na posiedzeniu komisji – bo będzie posiedzenie komisji – do tego, czy te poprawki, które zgłaszam, znoszące tę deregulację… znoszące tę warunkowość społeczną, tak abyśmy rolników i przedsiębiorców rolnych na tym etapie nie karali… A inspekcja jest inspekcją… Proszę bardzo, ale chodzi o to, aby nie włączać tego do potrącania należności z płatności bezpośrednich. Dziękuję.