Konferencja „Małe gospodarstwa rolne szansą rozwoju rynku lokalnego”

senat.gov.pl 2013-04-24

23 kwietnia 2013 r. w Senacie odbyła się konferencja „Małe gospodarstwa rolne szansą rozwoju rynku lokalnego”, zorganizowana przez Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Parlamentarzyści, eksperci i producenci rolni dyskutowali na temat możliwości rozwoju lokalnych rynków rolnych i sprzedaży bezpośredniej jako alternatywy dla globalizacji i importowanej żywności.

Otwierając senackie spotkanie, przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi senator Jerzy Chróścikowski wskazał na zalety sprzedaży bezpośredniej. Dzięki niej rolnik – producent może poznać potrzeby i oczekiwania klienta, a także szybko zareagować na zmianę jego upodobań. Z kolei klienci mogą kupić taniej świeży towar pochodzący od znanych i sprawdzonych producentów oraz uzyskać informację na temat produktów i sposobu ich pozyskiwania.

Wiceminister rolnictwa Tadeusz Nalewajk, mówiąc o możliwościach uproszczenia przepisów dotyczących bezpośredniej sprzedaży produktów wytworzonych w małych gospodarstwach, podkreślił, że wprowadzając jakiekolwiek zmiany, należy pamiętać, iż nie mogą one dotyczyć rodzaju sprzedawanych produktów, a żywność wprowadzana na rynek musi być bezpieczna dla zdrowia konsumentów. Przypomniał też, że nadzór nad sprzedażą małych ilości produktów pochodzenia zwierzęcego sprawuje podległa ministrowi rolnictwa Inspekcja Weterynaryjna, a produktów pochodzenia roślinnego – Państwowa Inspekcja Sanitarna, podległa ministrowi zdrowia. Wiceminister Tadeusz Nalewajk poinformował, że w resorcie rolnictwa prowadzone są obecnie prace nad zmianą przepisów rozporządzenia w sprawie wymagań weterynaryjnych przy wytwarzaniu produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej, żadne działania prowadzone przez ministerstwo nie mogą jednak zastąpić inicjatywy organizacji branżowych zrzeszających producentów, w tym rolników.

Przepisy prawne dotyczące wprowadzania do obrotu małych ilości produktów pochodzenia roślinnego omówił p.o. głównego inspektora sanitarnego Marek Posobkiewicz, a wymagania weterynaryjne przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego w gospodarstwie rolnym przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej – główny lekarz weterynarii Janusz Związek.

Ryszard Zarudzki, ekspert ds. rolnictwa i obszarów wiejskich, w swoim wystąpieniu przypomniał, że w Polsce istnieje 1 mln 200 tys. małych gospodarstw, czyli o powierzchni 1–10 ha, które zajmują 31% całkowitej powierzchni użytków rolnych w naszym kraju. W niektórych województwach stanowią one większość wszystkich gospodarstw rolnych. Przedstawił m.in. propozycje zmian przepisów mających ułatwić sprzedaż produktów lokalnych przez rolników prowadzących małe gospodarstwa, opracowane przez Zespół Centrum Marki Lokalnej Fundacji Partnerstwo dla Środowiska. W opinii Ryszarda Zarudzkiego, rozwój rynku produktów lokalnych może być szansą poprawy sytuacji ekonomicznej w niektórych regionach, jeśli podejmie się określone działania, aktywizujące mieszkańców wsi. Zwrócił też uwagę, że w „Programie rozwoju obszarów wiejskich na lata 2014–2020” przewiduje się 6 działań na rzecz wsparcia małych gospodarstw rolnych w kontekście rozwoju rynku lokalnego.

O „Produktach regionalnych i tradycyjnych w krótkich łańcuchach żywności” mówiła Zofia Winawer z Europejskiego Funduszu Rozwoju Wsi Polskiej. Wskazała m.in. na konieczność wprowadzenia przepisów dotyczących wytwarzania w gospodarstwach na bazie własnego surowca produktów niezwierzęcych i możliwości ich sprzedaży bezpośredniej, a także ustalenia procedur kontroli żywności produkowanej na małą skalę. Postulowała też wprowadzenie opodatkowania przetwórstwa mleka.

Uczestnicy konferencji zapoznali się również z działalnością Centrum Doradztwa Rolniczego w Radomiu, którą przedstawił jego dyrektor Henryk Skórnicki.

W drugiej części konferencji rolnicy – producenci wędlin, owczych serów, oleju tłoczonego na zimno, soków i warzyw mówili o swojej działalności i problemach, jakie napotykają. Za największe utrudnienia uznali zbyt skomplikowane i niejasne przepisy, ograniczenia biurokratyczne, a także za małą liczbę targowisk.