Jakie są zasady tranzytu zboża przez Polskę?

farmer.pl 2016-07-29

Czy nie ma niebezpieczeństwa, że zboże z Ukrainy, rzekomo tylko tranzytem przejeżdżające przez nasz kraj, tak naprawdę zostaje w Polsce, powodując u nas obniżenie cen skupu?

Minister rolnictwa Krzysztof Jurgiel spotkał się dwukrotnie z przedstawicielami różnych służb, aby wzmóc nadzór jakościowy i ilościowy nad importem zboża z Ukrainy – poinformował w senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Waldemar Sochaczewski, dyrektor Departamentu Rynków Rolnych w Ministerstwie Rolnictwa. - Wszystkie służby nie zauważają jakichś odstępstw czy prób eksportu do naszego kraju ziarna o jakichś gorszych parametrach czy prób przemycenia, nie spełniających wymogów. Minister zalecił wzmożony nadzór, częstotliwość prób do badania - dodał.

Jak podkreślił, przez nasz kraj trwa import zboża z Ukrainy, skierowany w dużej części do krajów południowych. Przepisy dotyczące tranzytu trochę się zliberalizowały w Unii Europejskiej – mówił. Tranzyt jest zabezpieczony, zaplombowany przez celników. W deklaracjach celnych nie ma obowiązku podawania ilości towaru, a podaje się tylko jego wartość.

- Transporty są zaplombowane i nie mogą być, jeśli Polska jest tylko krajem tranzytowym, odplombowane w jakiś sposób dowolny, tylko pod nadzorem celnym – mówił dyrektor. Przyznał, że są informacje o tym, że zboże z Ukrainy jest przywożone do Polski:

- Mieliśmy sygnały, docierały do nas – nie jest tajemnicą, że ten import z Ukrainy może być lokowany w jakichś częściach kraju. Do wszystkich, którzy piszą do nas, zwracamy się o podanie miejsca rozładunku takiego ziarna. Odpowiednie służby kontrolne zostaną skierowane w zależności od swoich kompetencji. Musimy uważać, żeby te kontrole nie były dyskryminujące, bo zasady są wszędzie identyczne – tak jak wymagamy od naszych partnerów południowych, żeby były identyczne kontrole w stosunku do naszych towarów, tak nie możemy zachowywać się w sposób dyskryminujący, tak że na to też trzeba uważać.

Senator Jerzy Chróścikowski pytał, czy kontyngent dla Ukrainy jest wartościowy czy ilościowy – jak wyliczyć czy nie został przekroczony, skoro przy tranzycie podawana jest tylko wartość, a nie ilość zboża? Ile tego zboża naprawdę wjedzie, powodując spadek cen polskiego zboża? Jak mówił senator, na jego terenie różne zakłady zbożowe, które są w Elewarrze, zakontraktowały powierzchnię magazynową dla spółek typu Glencore i innych, które są podmiotami europejskimi i światowymi, i które mają magazyny wynajęte na duże powierzchnie.

- W związku z tym jest pytanie, dla kogo to wynajęli? – pytał senator. – Czy będą stosować zasadę, że kupują na polski rynek? Czy będą stosować zasadę: import i eksport? Może na tej zasadzie, że tu się zbije cenę, od polskich rolników też się kupi, doładuje się na statki zboże ukraińskie za chwilę, które będzie w naszych magazynach, które pojedzie z tego samego magazynu i będzie mieszane. I przykładowo amerykańska czy inna firma, która działa na naszym terenie, będzie eksportować niby nasze, a tak naprawdę ukraińskie i nasze zboże, zbijając nam cenę. To są poważne obawy rolników, bo cena jest już wyraźnie zachwiana. Stąd prośba, żeby to lepiej koordynować.

Senator podkreślił, że polscy rolnicy są zmuszeni stosować określone w UE środki ochrony roślin, czego nie robią rolnicy ukraińscy. Pytał, czy są sprawdzane pozostałości środków chemicznych, które w Europie są zakazane, a na Ukrainie są stosowane, co pomniejsza jeszcze ukraińskie koszty produkcji. To niepokojące, zwłaszcza wobec pogłosek o możliwym szybkim podpisaniu umowy TTIP i otwarciu rynków.

- Czy Elewarr słusznie robi, blokując duże powierzchnie magazynów w tak zwanym skupie usługowym? – zastanowił się dyrektor Waldemar Sochaczewski. I stwierdził, że Elewarr ma niewielkie pole do działania, bo jest to tak naprawdę firma przechowalnicza. Zdolności kredytowe, które Elewarr może na dany sezon zmobilizować, pozwolą np. w tym sezonie kupić ok. od 180 do 200 tys. t. Powierzchnia przechowalnicza to natomiast 650 tys. ton. – To nie jest spółka wysokokapitałowa, która jakieś ogromne przychody przynosi, ale ten milion, półtora - liczymy, że po każdym sezonie… - mówił i podsumował, że takie prowadzenie Elewarru jest niezbędne – najpierw zarząd ocenia możliwość skupu, potem pozostałe magazyny wynajmuje usługowo. Zapewnił, że trzy inspekcje, zaangażowane w celną kontrolę importową, wzmogą nadzór importowanego zboża, w sposób niedyskryminujący.

Niedawno KRIR domagała się lepszej kontroli wwożonego do Polski zboże.