PiS zdąży z ziemią

Nasz Dziennik 2016-04-08

Mimo przesunięcia głosowania w Senacie nad ustawą o ochronie ziemi nie jest zagrożony termin jej wejścia w życie – 30 kwietnia. Ustawa została uchwalona w zeszłym tygodniu przez Sejm i początkowo senatorowie Prawa i Sprawiedliwości zakładali, że Senat zajmie się nią w trybie przyspieszonym na obecnym posiedzeniu. Ustawa została jednak wprowadzona do porządku obrad na kolejnym posiedzeniu Senatu w przyszłą środę.

To przesunięcie nie powinno jednak spowodować, że zagrożony będzie termin wejścia w życie tych przepisów, co ma się stać 30 kwietnia. Przede wszystkim po to, żeby zablokować możliwość swobodnego nabywania ziemi rolniczej przez cudzoziemców, co mogłoby nastąpić 1 maja, 12 lat po wejściu Polski do UE (12-letni zakaz został wpisany do traktatu akcesyjnego).

Jerzy Chróścikowski (PiS), przewodniczący senackiej komisji rolnictwa, jest spokojny o dotrzymanie kalendarza uchwalania ustawy. – Minister rolnictwa wystąpił do senatorów o przyjęcie ustawy bez poprawek. Wtedy zostanie od razu skierowana do prezydenta Andrzeja Dudy do podpisu. Na posiedzeniu naszej komisji przegłosowaliśmy przyjęcie ustawy bez poprawek i taki wniosek złożymy też podczas obrad plenarnych izby – zapowiada senator Chróścikowski.

Ponieważ Prawo i Sprawiedliwość ma zdecydowaną większość głosów w Senacie, wydaje się, że apel ministra rolnictwa Krzysztofa Jurgiela o głosowanie bez poprawek zyska większość. – Zgadzam się z ministrem Jurgielem, że w przyszłości będzie można tę ustawę nowelizować, jeśli rząd i parlament uznają, że jest taka potrzeba. Ale na pewno główne zapisy ustawy nie zostaną zmienione – podkreśla Jerzy Chróścikowski.

Fundusz odszkodowań?

Chodzi zwłaszcza o zakaz sprzedaży państwowej ziemi przez 5 lat (z wyjątkiem nieruchomości do 2 ha oraz tych przeznaczonych na ważne cele gospodarcze i społeczne, takie jak budownictwo mieszkaniowe, inwestycje przemysłowe, drogi). Z kolei prywatną ziemię uprawną będą mogli nabywać głównie rolnicy indywidualni (ubezpieczeni zarówno w KRUS, jak i ZUS), a Agencja Nieruchomości Rolnych zachowa prawo pierwokupu ziemi. Utrzymane będzie też swobodne dysponowanie ziemią w przypadku ustawowego dziedziczenia.

Rząd zastanawia się choćby nad tym, jak zadośćuczynić byłym ziemianom, którzy zostali ograbieni ze swoich majątków przez komunistów, i ich spadkobiercom. Do tej pory mieli oni prawo pierwokupu państwowej ziemi, ale skoro teraz będzie wprowadzony zakaz sprzedaży tych gruntów przez ANR, nie ma możliwości prawnych uczynienia wyjątku tylko dla ziemian. Minister Jurgiel jest zwolennikiem powołania specjalnego funduszu, z którego państwo wypłacałoby odszkodowania ziemianom lub ich spadkobiercom za zagrabiony po wojnie majątek rolny.

Ustawa o ochronie ziemi ma być rozpatrywana 13 kwietnia jako punkt pierwszy porządku obrad Senatu. Zapowiada się gorąca dyskusja, podobna do tej, jaka miała miejsce w Sejmie, ponieważ senatorowie opozycji zapowiadają zgłoszenie wielu poprawek. Padnie nawet wniosek o odrzucenie ustawy, który popiera senacka Komisja Ustawodawcza.

Opozycja twierdzi, że ustawa jest niezgodna z polską Konstytucją i unijnym prawodawstwem. Senatorowie podpierają się m.in. obszerną argumentacją przeciwko ustawie o ochronie ziemi, jaką przedstawiła Helsińska Fundacja Praw Człowieka – do Senatu trafiła ponad 20-stronicowa analiza przygotowana przez ekspertów fundacji. PiS uważa, że ta analiza nie wnosi nic nowego do sprawy.

– Tam są powtarzane te same argumenty, które padały podczas konsultacji społecznych, obrad Sejmu i sejmowej komisji rolnictwa. Na te zarzuty obszernie odpowiadało ministerstwo rolnictwa – podkreśla senator Chróścikowski.

Wszystko wskazuje więc na to, że 13 kwietnia zakończy się parlamentarna ścieżka legislacyjna i ustawa zostanie przekazana prezydentowi. I można spodziewać się, że Andrzej Duda dość szybko złoży pod nią swój podpis, choć teoretycznie ma 30 dni na podjęcie decyzji. Prezydent bowiem nieraz twierdził, że jest zwolennikiem zwiększenia ochrony polskiej ziemi przed obrotem spekulacyjnym i wykupywaniem jej przez cudzoziemców. Rząd przekonuje zaś, że ta ustawa zrealizuje owe cele.

Krzysztof Losz