Po sejmiku w Tarnogrodzie
www.bilgorajska.pl 2022-04-29
W niedzielę zakończył się 47. Międzywojewódzki Sejmik Wiejskich Zespołów Teatralnych. Przez trzy dni trwały spotkania z folklorem ludowym w najczystszej postaci. Można było zobaczyć lub przypomnieć sobie, jak dawniej wyglądało na wsi kiszenie kapusty, jak nad Bugiem warzono kisiel, na czym polegał "wyskubek", co robiły i o czym rozmawiały kobiety gromadzące się w chałupach na tzw. wieczorkach czy "pirzokach". Przypomniano obrzęd lania wosku, zwyczaje związane z chrztem na wsi, weselem i pochówkiem.
W piątek uroczystego otwarcia dokonali dyrektor Tarnogrodzkiego Ośrodka Kultury Renata Ćwik i burmistrz Tarnogrodu Paweł Dec. W czasie trzech dni sejmiku zaprezentowało się dziesięć zespołów z województw: lubelskiego, świętokrzyskiego i mazowieckiego. Jako pierwszy w piątek wystąpił na scenie Zespół Czeremcha z Gromady, który pokazał swoje najnowsze dzieło - widowisko "Kiszenie kapusty". Jako kolejne zaprezentowało się Szkolne Koło Teatralne Korale działające przy Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Korolówce - Osadzie. W ramach projektu edukacyjnego "Kuchenne opowieści znad Buga" zrodziło się najnowsze widowisko obrzędowe pt. "Jak nad Bugiem warzono kisiel gryczany".
Sobotnie prezentacje rozpoczął Zespół Sołtyski z Pawłowa, który pokazał widowisko "Wyskubek". Następnie widzowie mieli okazję uczestniczyć w "Wieczorku u Dziurzychy", na który zaprosił widzów Zespół Sąsiadeczki z Korczowa i Okrągłego.
Zespół śpiewaczy Zorza z Dereźni pokazał, w jaki sposób jedna kobieta potrafiła zaradzić na przeróżne nieszczęścia nękające mieszkańców wsi w spektaklu "Lanie wosku u Kowalki". Tradycje andrzejkowe powiatu włodawskiego mogliśmy podejrzeć, oglądając "Wilię św. Andrzeja", a przybliżył je Zespół Obrzędowy z Hańska.
Zespół Ludowy Piekoszowianie z Piekoszowa zaprosił na chrzest wnuka Wawrzusiów, a na zakończenie sobotnich prezentacji mogliśmy zobaczyć "Przybycie pana młodego i wyprowadziny do ślubu" w wykonaniu Zespołu Pieśni i Tańca Leśnianie z Bodzentyna.
W sobotni wieczór został wyświetlony film dokumentalny z zarejestrowanym spektaklem "Łostatni rózeniec" z roku 1995 zespołu Jarzębina z Kocudzy. Profesor Lech Śliwonik wprowadził zebranych na widowni w tematykę projekcji a po niej profesor Piotr Dahlig omówił zaprezentowany obrzęd pożegnania ze zmarłym.
W niedzielę rano widzowie pozostali w klimacie zadumy i refleksji. Zespół Ludowy Jaworzanki z Jaworza zaprezentował obrzędy związane z pochówkiem w spektaklu "Ksiądz z wiatykiem i podział ojcowizny".
Zespół Korzenie z Łaguszowa zaprosił na "Pirzoki", czyli "darcie pierza''. Grupa pokazała jedną z niewielu form życia towarzyskiego na wsi, która kończyła się "wyskubkiem".
Komisja artystyczna: prof. Lech Śliwonik, teatrolog, prof. dr hab. Piotr Dahlig, etnomuzykolog, dr hab. Katarzyna Smyk, folklorysta i kulturoznawca, dr hab. Bożena Suchocka, reżyser i dr hab. Edward Wojtaszek, reżyser po obejrzeniu spektakli zapraszała zespoły na spotkania warsztatowe, podczas których omawiała z grupami walory przedstawień, zalety i wady scenicznych wystąpień.
Tarnogród odwiedziło w ciągu tych trzech dni mnóstwo gości. Między innymi: senator Jerzy Chróścikowski, posłanki Teresa Hałas i Beata Strzałka, wicestarosta biłgorajski Tomasz Rogala, dyrektor WOK w Lublinie Artur Sępoch, dyrektor delegatury Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego w Zamościu Monika Zawiślak, europoseł Beatę Mazurek reprezentowała Aneta Żórawicz, a Marszałka Województwa Lubelskiego Jarosława Stawiarskiego p.o. zastępcy dyrektora Departamentu Kultury, Edukacji i Dziedzictwa Narodowego Elżbieta Kędzierska. Byli także obecni wójt Piekoszowa Zbigniew Piątek i wójt gminy Zagnańsk Wojciech Ślefarski.
Sejmik to radosna impreza, ale nie brakuje na nim też smutnych nostalgicznych momentów. Grupa z Hańska wraz z prof. Lechem Śliwonikiem pożegnała na scenie swoją wieloletnia kierowniczkę Halinę Radecką, która odeszła kilka tygodni temu.
Sejmikowi - jak zawsze - towarzyszyły wystawy fotograficzne: Zobaczymy ich na scenie - zespoły i spektakle Sejmiku 2022 i VIII Festiwal Wiejskich Teatrów ZWYKI - reportaż fotograficzny Lecha Laskowskiego. Organizatorzy bardzo dziękują wolontariuszkom z Teatru Młodych Tarnogrodzkiego Ośrodka Kultury, które przez trzy dni pomagały w organizacji sejmiku: Oliwii Olejnickiej, Neli Blicharz i Aleksandrze Niziołek.
Organizatorami imprezy byli: Towarzystwo Kultury Teatralnej Zarząd Główny, Tarnogrodzki Ośrodek Kultury, Tarnogrodzkie Towarzystwo Regionalne, Wojewódzki Ośrodek Kultury w Lublinie, TKT Ziemi Lubelskiej. Wsparcia udzielili: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Marszałek Województwa Lubelskiego, Starosta Biłgorajski i Burmistrz Tarnogrodu.
Teraz czekamy na komunikat Rady Artystycznej, z którego dowiemy się już wkrótce, które zespoły zostały zakwalifikowane do ogólnopolskich prezentacji w październiku w Tarnogrodzie.
TOK/Red.