Senat zgłosił poprawki do ustawy o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej

www.wnp.pl 2022-06-09

Senat poparł w czwartek ustawę o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej, zgłaszając do niej poprawki. Jedna z nich dopuszcza możliwość, by inspektorem rolnictwa ekologicznego została osoba, która nie zdała w tym zakresie egzaminu przed komisją kwalifikacyjną.

Za podjęciem uchwały ws. ustawy wraz z poprawkami głosowało 97 senatorów, nikt nie był przeciw, ani nie wstrzymał się od głosu. Teraz ustawa trafi ponownie pod obrady Sejmu.

Jedna z przyjętych poprawek dopuszcza możliwość, by inspektorem rolnictwa ekologicznego została osoba, która nie zdała w tym zakresie egzaminu przed komisją kwalifikacyjną powołaną przez Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Mogłaby to być osoba, która uzyskała dyplom w obszarze obejmującym co najmniej jedną dyscyplinę naukową z dziedziny nauk rolniczych, o żywieniu lub weterynaryjnych albo odbyła co najmniej jednoroczny staż pracy u producenta ekologicznego lub w jednostce certyfikującej. Podczas czwartkowej debaty na posiedzeniu plenarnym Senatu wiceminister rolnictwa Rafał Romanowski przekonywał, że ta zmiana wypaczy sens ustawy i spowoduje, że np. osoba z dyplomem ogrodnika będzie mogła kontrolować produkcję ekologiczną.

Jerzy Chróścikowski (PiS) argumentował, że poprawka nie oznacza likwidacji egzaminów - one pozostaną, natomiast zaproponowano alternatywę, bo jednostki certyfikujące apelowały, że nie mogą znaleźć fachowców.

Senat poparł też wniosek mniejszości usuwający zapis, zgodnie z którym w ramach nadzoru nad produkcją ekologiczną Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych przeprowadza kontrolę urzędową u podmiotu, który zaprzestał produkcji ekologicznej. Również tej poprawce był przeciwny wiceminister rolnictwa; wskazywał, że w usuwanym zapisie chodzi wyłącznie o kontrolę dokumentacji.

Ustawa wdraża unijne przepisy do polskiego prawodawstwa. Po jej wejściu w życie straci moc dotychczas obowiązująca ustawa z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym.

W stosunku do obecnej ustawy o rolnictwie ekologicznym, nowa wprowadza przepisy m.in. polegające na zmianie uprawnienia do kontroli certyfikacji produkcji ekologicznej z ministra rolnictwa na Głównego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Do jego kompetencji będzie też należało wydawanie decyzji i "wiążących poleceń" w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań wykonywanych przez jednostki certyfikujące.

Nowe przepisy wprowadzą ułatwienia dotyczące stosowania nawozów dopuszczonych w innych państwach Unii Europejskiej oraz Turcji. Nawozy te będzie można łatwiej sprowadzać do Polski, co powinno zwiększyć ich dostępność dla rolników ekologicznych.

Ustawa zwiększa stawki wsparcia dla rolników ekologicznych stosujących nasiona w jakości ekologicznej. Rozwiązanie to ma podnieść wykorzystanie ekologicznego kwalifikowanego i elitarnego ekologicznego materiału siewnego, co ma przyczynić się do zwiększenia plonów i ich jakości oraz podnieść podaż polskich produktów ekologicznych na rynku.

Ponadto zniesiono wymóg opiniowania przez jednostki certyfikujące wniosków o wydanie zgód na zastosowanie odstępstw od zasad produkcji ekologicznej. Rozwiązanie to - w ocenie ministerstwa rolnictwa - przyspieszy i ułatwi procedurę wydawania zgód dla producentów ekologicznych.

Wprowadzono dotkliwe kary za zamieszczanie w reklamie lub opisie handlowym produktu niespełniającego wymagań przepisów o rolnictwie ekologicznym, oznaczeń odnoszących się do produkcji ekologicznych, co powinno poprawić ochronę konsumentów i producentów przed nieuczciwymi praktykami.

Większość przepisów ustawy ma wejść w życie po siedmiu dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem przepisów dotyczącego eksportowego świadectwa fitosanitarnego, które zaczną obowiązywać od 1 lipca 2022 r.

Pod koniec grudnia 2020 r. w Polsce zarejestrowanych było 20 274 producentów żywności ekologicznej (rolników i przetwórców), najwięcej w woj. warmińsko-mazurskim. Także to województwo przoduje pod względem powierzchni upraw ekologicznych. W sumie w kraju uprawy ekologiczne zajmują ok. ok. 3,5 proc. ogólnej powierzchni (ok. 108,5 tys. ha ).