Rozporządzenie Komisji Europejskiej. Czy polscy rolnicy stracą 400 tysięcy hektarów?

www.okiemrolnika.pl 2023-02-21

Trwają prace nad rozporządzeniem UE, którego hasłem przewodnim jest “odtwarzanie przyrody’. Zgodnie z jednym zapisów tego aktu prawnego 70% torfowisk na terenie państw Unii mają zostać całkowicie zalane do roku 2050.

Projekt został skrytykowany przez przedstawicieli Instytutu Gospodarki Rolnej, posłów Konfederacji i polityków PiS-u. Jeśli rozporządzenie wejdzie w życie, to państwa członkowskie będą zmuszone go przyjąć do swojego prawodawstwa. W tym wypadku decyduje większość kwalifikowana i nie istnieje prawo veta.

Rozporządzenie to kolejny cios w polskie rolnictwo, które jest zagrożone przez wysokie koszty produkcji, niekontrolowany zalew zboża z Ukrainy i horrendalne ceny nawozów.

Co zakłada unijny projekt rozporządzenia o odtwarzaniu przyrody?

Rozporządzenie Komisji Europejskiej “The Nature Restoration Law” to jeden z dokumentów, w których politycy z Brukseli zawarli liczne cele, zamieszczone w “Strategii na rzecz bioróżnorodności 2030”. Wszystkie te akty prawne i plany wpisują się w działania prowadzone na rzecz Europejskiego Zielonego Ładu. Obecnie trwają pracę nad ostatecznym kształtem rozporządzenia, a jego projekt jest forsowany przez organy Komisji Europejskiej (KE).

Szczególnie niepokojący jest jeden zapis tego aktu. Zgodnie z artykułem 9 ust. 4 unijni prawodawcy przewidują zalanie torfowisk, które są zasuszone. Plan eurokratów polega na rozpoczęciu zatrzymywania wody na terenach, które służą obecnie celom rolniczym. W praktyce oznacza to ich ponowne zalanie i wyłączenie z systemu melioracji.

W Polsce powierzchnia takich terenów jest szacowana na 400 tysięcy hektarów. Duża część z nich jest aktywnie wykorzystywana przez rolników do prowadzenia upraw roślinnych. Najwięcej torfowisk można spotkać w województwach: podlaskim, pomorskim, kujawsko – pomorskim.

Plan Unii Europejskiej zakłada, że do roku 2050 należy “odtworzyć” 70% wszystkich torfowisk, jakie zostały osuszone. Jeśli przepisy zawarte w rozporządzeniu zostaną zatwierdzone w Brukseli, to staną się częścią prawodawstwa w krajach członkowskich i będą stosowane bezpośrednio. Jak powiedział na konferencji w sejmie poseł Michał Urbaniak: “To może być zablokowane większością kwalifikowaną, czyli nasze państwo nie będzie miało możliwości do tego, żeby samemu decydować o tym, co ma się dziać z polskimi torfowiskami.” Warto także pamiętać, że poszczególne państwa, a więc także i Polska, nie mogą w tym wypadku użyć prawa veta.

Co o tym problemie mówią politycy?

Na istnienie problemu zwrócili uwagę przedstawiciele Instytutu Gospodarki Rolnej (IGR) oraz Konfederacji. “To jest dobra, żyzna gleba, to dobry teren na uprawę. 400 tysięcy hektarów to jest 4 razy więcej niż nieskoszona w zeszłym roku kukurydza w wyniku zalewu kukurydzą z Ukrainy polskiego rynku.” Taki komentarz przedstawił wspomniany już poseł Konfederacji, Michał Urbaniak.

Jak stwierdziła Monika Przeworska z IGR - “To, co dzieje się w przypadku tych ustaw, które bezpośrednio dotyczą rolnictwa, naprawdę trzeba nazwać szaleństwem. Cały nowy zielony ład i wiele strategii prowadzą do niczego innego jak ograniczenia produkcji.” Zdaniem członków Instytutu, ten akt prawny ma charakter skrajnie ideologiczny i godzi w bezpieczeństwo żywnościowe Polski.

Co ciekawe, podobne głosy słychać ze strony polityków partii rządzącej. Według Jadwigi Wiśniewskiej, europoseł z ramienia PiS, projekt “jest skrajnie niekorzystny dla polskiej gospodarki”. Z kolei senator Jerzy Chróścikowski, przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju wsi zwrócił uwagę na “tragiczne konsekwencje, jakie wiążą się z przyjęciem i realizacją planu KE”.

Jak wygląda projekt UE z punktu widzenia polskich rolników?

Realizacja planu Komisji Europejskiej odpowiada likwidacji powierzchni upraw rolnych równych 35 tysiącom gospodarstw. Jest to kolejny cios w polskich rolników, którzy są dotknięci przez kryzys zbożowy, wysokie ceny nawozów i dotkliwe podwyżki kosztów produkcji.

Jak wyjaśnił cytowany już senator Chróścikowski: “to (…) ma za zadanie jak najszybciej wyeliminować Polskę, która ma dobrą pozycję w produkcji rolnej”.

Obecnie, groźne plany europejskich urzędników są już realizowane na obszarach województwa podlaskiego. W ramach tzw. “ptasiej dyrektywy” polskie służby przygotowały ekspertyzy bezpośrednio dotykające gospodarstwa, które prowadzą działalność na terenach bagiennych. Zgodnie z wytycznymi tych służb, rolnicy mogą utracić dostęp do ponad 10 tysięcy hektarów. Korzystanie z tych ziem będzie mocno ograniczone, a docelowo rolnicy zostaną zmuszeni do ich opuszczenia.

Czy ochrona krajobrazu i bioróżnorodności jest potrzebna?

Dbanie o ochronę bioróżnorodności przyrody i zachowanie czystości krajobrazu są oczywiście potrzebne. Jednocześnie nie może to stać w kolizji z interesami gospodarstw rolnych, które odpowiadają za bezpieczeństwo żywnościowe.

Według oceny europoseł Wiśniewskiej, ten projekt rozporządzenia wprowadza cele, które są nierealistyczne dla państw członkowskich UE. Rozporządzenie skupia się jedynie na aspektach ekologicznych i pomija zupełnie inne funkcje środowiska, w tym społeczne i gospodarcze współczesnych obszarów rolnych oraz leśnych.

(rpf) Michał Ziemski