Konferencja „Szanse i bariery dla rozwoju towarzystw ubezpieczeń wzajemnych na przykładzie rolnictwa” 

senat.gov.pl 2013-09-17

17 września 2013 r. w Senacie odbyła się konferencja „Szanse i bariery dla rozwoju towarzystw ubezpieczeń wzajemnych na przykładzie rolnictwa”, zorganizowana przez senackie komisje: Budżetu i Finansów Publicznych oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi przy współpracy z Fundacją Wspierania Ubezpieczeń Wzajemnych. Celem senackiego spotkania było wskazanie mechanizmów, które mogą zapewnić funkcjonowanie gospodarstwa rolnego w sytuacji klęsk żywiołowych, takich jak powódź, grad czy długotrwała susza.

Otwierając konferencję, przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi senator Jerzy Chróścikowski stwierdził, że idea ubezpieczeń wzajemnych ma swoje źródło w trosce o zabezpieczenie dóbr przed negatywnymi efektami niespodziewanych zdarzeń losowych. Konferencja zaś ma pomóc we skazaniu szans tworzenia towarzystw ubezpieczeń wzajemnych (TUW).

Dyrektor Departamentu Finansów w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Aleksandra Szelągowska przypomniała, że system ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich dotowany z budżetu państwa jest wdrażany od 2006 r. W ramach tego systemu stosowane są dopłaty do składek ubezpieczenia. Poinformowała też o wykorzystaniu dopłat do składek ubezpieczenia upraw i zwierząt gospodarskich w latach 2006–2013. I tak w 2012 r. z 203,8 mln zł wykorzystano 162 mln zł, w 2013 r. zaś przewiduje się wykorzystanie wszystkich środków. Aleksandra Szelągowska podkreśliła, że konieczne jest urealnienie stawek taryfowych, do których mogą być stosowane dopłaty, a także rezygnacja z maksymalnej stawki taryfowej uprawniającej do dopłaty. Resort rolnictwa przygotował projekt nowelizacji ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w tym zakresie, ale ze względu na niezakończone prace Komisji Europejskiej nad uregulowaniami dotyczącymi udzielania pomocy publicznej zmiany te będą mogły wejść w życie dopiero w styczniu 2015 r. Przedstawicielka ministerstwa rolnictwa zwróciła też uwagę, że w ramach wspólnej polityki rolnej po 2013 r. Unia będzie wspierać fundusze stabilizacji dochodów.

O roli instytucji wzajemnościowych i postulatach dotyczących ich rozwoju w Polsce mówił senator Grzegorz Bierecki, zastępca przewodniczącego Komisji Budżetu i Finansów Publicznych. W jego ocenie, przyczyną braku małych towarzystw ubezpieczeniowych w naszym kraju są przede wszystkim nieprecyzyjne przepisy, zbyt uciążliwa procedura zakładania TUW, wysokie wymogi dla członków zarządów towarzystw i uznaniowość Komisji Nadzoru Finansowego odnośnie określenia wielkości TUW oraz minimalnego poziomu kapitału dla małego TUW. Senator Grzegorz Bierecki wyraził też nadzieję, że senackie komisje dzięki konferencji przygotują inicjatywę ustawodawczą zmieniającą przepisy dotyczące TUW.

Z opinią na temat funkcjonowania TUW przedstawioną przez senatora Grzegorza Biereckiego zgodził się prezes Agencji Ratingu Społecznego Cezary Mech. Poinformował, że z przeprowadzonych przez agencję analiz wynika, że w Polsce istnieje potencjał umożliwiający tworzenie nowych towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, ale wiąże się to ze znaczącym wyzwaniem organizacyjnym. Jak mówił, porównując udział TUW w rynku ubezpieczeniowym na świecie i w Polsce wyraźnie widać, że w naszym kraju istnieją bariery działalności towarzystw ubezpieczeniowych. Jego zdaniem, dotyczy to także innych organizacji gospodarczych i dlatego należałoby się zastanowić, dlaczego takie organizacje się pojawiają, a następnie nie rozwijają się, tylko zmieniają swój charakter lub przestają istnieć.

Wybrane rozwiązania praktyczne i wyzwania pojawiające się przy tworzeniu TUW przedstawił Maciej Rapkiewicz, członek zarządu Instytutu Sobieskiego. W jego ocenie, najważniejszym etapem w zakładaniu TUW, decydującym o powodzeniu przedsięwzięcia, jest zgromadzenie i przygotowanie dokumentów wymaganych w ramach postępowania przed KNF. Kolejnymi wyzwaniami stojącymi przed TUW są m.in. wysokość tzw. kapitału gwarancyjnego, przygotowanie planu działalności i wymagania personalne dotyczące członków zarządu TUW.

Szanse i zagrożenia regulacji europejskich dla rozwoju TUW omówiła Marietta Janowicz-Lomott, ekspert Fundacji Wspierania Ubezpieczeń Wzajemnych, a o realizacji idei wzajemności w Funduszach Wspólnego Inwestowania lub Funduszach Wzajemnego Wsparcia mówił dr Krzysztof Łyskawa z Katedry Ubezpieczeń Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.

W drugiej części konferencji odbyła się dyskusja panelowa z udziałem przedstawicieli m.in. TUW SKOK, Concordia, T.U.W. Pocztowy, TUW Cuprum, TUW Rejent Life, MACIF Życie TUW.

W konferencji wzięli udział przedstawiciele administracji państwowej i samorządowej, firm ubezpieczeniowych, stowarzyszeń działających w branży ubezpieczeniowej, ośrodków doradztwa rolniczego, związków i organizacji rolniczych, samorządu rolniczego, a także rolnicy.