Samorządy zamojskie poparły inicjatywę związaną z budową "Centrum Wysiedlonych na Zamojszczyźnie"

Nasza Polska 2009-05-05

16 marca br. Stowarzyszenie Internowanych Zamojszczyzny w porozumieniu z organizacjami katolickimi i niepodległościowymi (m.in. Światowym Związkiem Żołnierzy Armii Krajowej) powołało Tymczasowy Komitet Budowy Centrum Wysiedlonych na Zamojszczyźnie. Komitet stawia sobie za cel zbudowanie w Zamościu nowoczesnego muzeum upamiętniającego dramatyczne losy polskiej ludności wypędzanej i mordowanej przez okupanta niemieckiego. Członkowie komitetu podkreślają, iż była to największa tego typu akcja przeprowadzona przez hitlerowców, przy współudziale niemieckich kolonistów i ukraińskiej ludności, zgodna z założeniami tzw. Generalnego Planu Wschodniego (Generalplan Ost), w myśl którego planowano wysiedlenia kilkudziesięciu milionów Słowian z obszaru Europy Środkowowschodniej.

Zamojszczyzna stała się obiektem eksperymentów dla tego planu. Pierwsze wysiedlenia rozpoczęto pod koniec 1941 r. Wówczas akcją wysiedleńczą objęto 2 tys. mieszkańców 6 zamojskich wsi. Główna akcja przeprowadzona została od jesieni 1942 r. do sierpnia roku następnego, gdy z miejsc rodzinnych Niemcy wyrzucili 110 tys. mieszkańców w regionie, w tym około 30 tys. dzieci. Niemcy planowali osiedlić tam 60 tys. kolonistów niemieckich m.in.* z Bośni, Serbii, ZSRR, ostatecznie skończyło się na około 12 tys. osób. Wysiedlonych Polaków przenoszono do przejściowych obozów w Zamościu i Zwierzyńcu. Panujące tam warunki porównywano do istniejących w obozach śmierci, Polaków poddawano torturom, następowała segregacja rodzin. Więźniowie przebywali w 16 barakach, w których dzienna śmiertelność wynosiła około 30 osób.

Inicjatywa apolityczna

Tymczasowy Komitet Budowy Centrum Wysiedlonych na Zamojszczyźnie od dłuższego czasu próbuje doprowadzić do utworzenia Muzeum Martyrologii Narodu Polskiego "Centrum Wysiedlonych na Zamojszczyźnie". W połowie kwietnia w Zamościu doszło do spotkania przedstawicieli komitetu z przedstawicielami parlamentu, samorządu terytorialnego oraz z reprezentantami organizacji kombatanckich z całego regionu. Jerzy Zacharów, przewodniczący Tymczasowego Komitetu Budowy Centrum Wysiedlonych na Zamojszczyźnie, zapoznał zebranych z ideą utworzenia takiego Centrum. Senator Prawa i Sprawiedliwości Jerzy Chróścikowski podczas spotkania zwrócił się z apelem do samorządu Miasta Zamościa o poparcie zamiaru utworzenia Centrum przez przygotowanie odpowiedniej uchwał)'. Spodlało się to z odzewem przewodniczącego Rady Miasta Zamościa, który zapowiedział, iż stosowny projekt uchwały poddany zostanie pod głosowanie podczas najbliższej sesji Rady Miejskiej. Poseł Sławomir Zawiślak, będący jednocześnie członkiem Tymczasowego Komitetu Budowy Centrum Wysiedlonych na Zamojszczyźnie, podkreślił, iż w najbliższym czasie ma być zarejestrowana Fundacja, która przejmie zadania komitetu. Poseł zachęcił nawet samorządy, aby włączyły się do władz programowych mającej powstać Fundacji, co spowoduje, iż projekt budowy Centrum zostanie inicjatywą ponad polityczną, dającą większe szanse na jej realizację.

Samorząd popiera

Zgodnie z zapowiedzią przewodniczącego Rady Miejskiej w Zamościu, 27 kwietnia podczas sesji doszło do głosowania. W uchwale Rada Miejska odniosła się z uznaniem i szacunkiem do inicjatywy utworzenia w Zamościu Muzeum Martyrologii Narodu Polskiego "Centrum Wysiedlonych"., Poseł Zawiślak w rozmowie z "Naszą Polska" stwierdził, że jest to uchwała lakoniczna, popierająca ideę utworzenia Muzeum Martyrologii Narodu Polskiego "Centrum Wysiedlonych". - Mam nadzieję, że to, co od początku dotyczy działalności komitetu, czyli apolityczność i ukierunkowanie na zrealizowanie inicjatywy w tej lakoniczności uchwały, spowoduje, że teraz wszyscy będą zainteresowani, żeby tę inicjatywę przeprowadzić. Komitet ma nadzieję, że po tej lakonicznej uchwale przyjdą jakieś propozycje, oby przyszły ze strony samorządu Miasta Zamościa wspierającego nasze działania - zaznaczył parlamentarzysta.

Przewodniczący Tymczasowego Komitetu Budowy Centrum Wysiedlonych Jerzy Zacharów w rozmowie z "NP" przypomina, że pierwsza poparła ten projekt Rada Powiatu w Zamościu. Ideę wsparła też Rada Gminy Skierbieszów (miejsce urodzenia niemieckiego prezydenta Horsta Kohlera). W stanowisku z dnia 28 kwietnia 2009 r. napisano m.in.: "Rada Gminy Skierbieszów z uznaniem i szacunkiem odnosi się do inicjatywy utworzenia w Zamościu muzeum martyrologii Narodu Polskiego pod roboczą nazwą Centrum Wysiedlonych, upamiętniającego ofiary niemieckiego nazizmu - tragedię milionów Polaków, w tym w szczególności mieszkańców Zamojszczyzny, wypędzonych brutalnie przez niemieckiego okupanta z własnych domów i gospodarstw". Poza tym aprobatę wyraziły również inne samorządy m.in.: z Księżpola, Zwierzyńca, Biszczy czy też gminy Stary Zamość.

Zacharów podkreśla: - Teraz, mając poparcie organów samorządowych, wystosujemy list do prezydenta, do ministra, że mamy poparcie gmin i wchodzimy do etapu rejestracji Fundacji, bo my jako Tymczasowy Komitet się wycofujemy. Wybieramy teraz kompetentne osoby, które zarejestrują Fundację.

Będzie Fundacja

W najbliższym czasie ma zostać powołana Fundacja Pamięci Ofiar Niemieckiego Nazizmu, której celem będzie propagowanie wiedzy historycznej dotyczącej martyrologii Narodu Polskiego podczas II wojny światowej. Ponadto Fundacja przejmie na siebie obowiązki związane z budową i prowadzeniem Muzeum Martyrologii Narodu Polskiego "Centrum Wysiedlonych". Środki finansowe według zmierzeń Fundacji mają pochodzić m.in. od sponsorów czy też z funduszy unijnych. W zamyśle jest również przeprowadzenie zbiorki publicznej oraz oczekiwanie pomocy ze strony Polonii. * * *

"Nasza Polska" od początku wspiera ideę powołania Centrum. Mamy bowiem nadzieję, że sprawę upamiętnienia Polaków wypędzanych z Zamojszczyzny (w przeciwieństwie do kłamstw Eriki Steinbach, to właśnie były rzeczywiste wypędzenia, a nie ucieczka niemieckiego okupanta pod koniec wojny) skończy się po myśli mieszkańców tej ziemi. O ile władze miasta nie zrobią wolty...

My zaś uważamy, wiedząc, z jakim trudem prawda przebija się do społecznej świadomości, że w propagowanie i budowę Centrum powinni włączyć się wszyscy, kładąc taki .mały kamyczek w fundament odkłamania naszych dziejów. D

Jacek Sądej