Jak narzucić umowę

NASZ DZIENNIK 2024-12-16

Komisja Europejska podjęta próbę odejścia od zasady jednomyślności przy ratyfikacji umowy Unii Europejskiej z krajami Mercosuru.

Umowa z krajami Mercosuru to kolejny akt spektaklu, w którym Komisja Europejska udowadnia, że dla realizacji swoich celów gotowa jest naginać wszelkie zasady. Traktaty dają komisarzom wyłączność w negocjowaniu umów handlowych Unii Europejskiej. Wypracowane dokumenty trafiają później do krajów członkowskich oraz Parlamentu Europejskiego celem zatwierdzenia.

Aby zaakceptować umowę, konieczna jest jednomyślność w Radzie. Jednak Komisja Europejska proponuje obejście tego obowiązku. Chce, aby umowa została podzielona. Komisja Europejska proponuje rozdzielenie porozumienia na dwie części polityczną i handlową. Ta pierwsza trafiłaby na najwyższy szczebel decyzyjny Radę Europejską, gdzie byłaby wymagana jednomyślność. Nie zawierałaby jednak rozwiązań budzących sprzeciw rolników tłumaczy w rozmowie z "Naszym Dziennikiem" dr Zbigniew Kuźmiuk, poseł Prawa i Sprawiedliwości. Podczas gdy druga część, której sprzeciwiają się rolnicy i niektóre państwa, dotycząca handlu, przeszłaby przez Radę Unii Europejskiej. A tam wystarczy kwalifikowana większość. To doskonale znana strategia: obejść trudności, upraszczając problem do tego, co jest najłatwiejsze do przepchnięcia akcentuje poseł PiS.

Do osiągnięcia większości wystarczyłaby wówczas zgoda piętnastu państw członkowskich reprezentujących 65 proc. ludności Unii Europejskiej. - Pracujemy intensywnie, aby zbudować tzw. większość blokującą, która pozwoliłaby nam skutecznie przeciwstawić się pewnym działaniom w Unii Europejskiej. Niestety, obecnie jeszcze jej nie mamy -mówi „Naszemu Dziennikowi" Jerzy Chróścikowski, członek grupy Copa Cogeca. Lista państw, które już teraz deklarują odrzucenie umowy, nie jest długa. Mocno sprzeciwia się Francja. Przeciwne są również Irlandia, Austria czy Holandia. Oficjalnie przeciwko jest też Polska. Niechętna jest z kolei Belgia. W ocenie Jerzego Chróścikowskiego kluczową rolę w tej układance mogłyby odegrać Wiochy - ich wsparcie zagwarantowałoby niezbędną liczbę głosów. - Jeśli jednak tego wsparcia zabraknie, problem stanie się poważniejszy, zwłaszcza że istnieje ryzyko podzielenia całego procesu na dwa pakiety - polityczny i handlowy. W takim scenariuszu szanse na skuteczne działanie mogą zniknąć całkowicie - podkreśla nasz rozmówca.

Bruksela, jak zawsze, wykazuje się pomysłowością w omijaniu potencjalnych protestów i krajowych decyzji. - Podczas ostatniego posiedzenia grupy Copa Cogeca analizowaliśmy możliwe warianty, które Komisja Europejska wdrożyłaby, gdyby opór państw członkowskich nie malał. Prawo pozwala KE na zastosowanie kilku ścieżek w ominięciu zasady jednomyślności. To pokazuje, jak precyzyjnie przygotowano się do forsowania tych rozwiązań, mimo sprzeciwu wielu stron. Taka sytuacja stanowi jednak ogromne zagrożenie, szczególnie dla europejskiego - a w tym polskiego - rolnictwa - akcentuje Jerzy Chróścikowski.

W niemieckim interesie

Trudno nie zauważyć, że Komisja przygotowywała się do tego manewru od dawna. Negocjacje z krajami Mercosuru trwały latami, a obecna wersja umowy od dawna leżała na stole. - Zamiast dopracować jej szczegóły z uwzględnieniem głosów krytycznych, postanowiono działać według starej zasady: narzucić rozwiązanie, które będzie korzystne dla największych graczy, takich jak Niemcy - zwraca uwagę dr Zbigniew Kuźmiuk.

Sytuacja niemieckiego przemysłu samochodowego to jeden z kluczowych motorów napędowych tej umowy. Niemcy, dusząc się pod presją słabnących wyników sprzedaży w Chinach i Europie, potrzebują nowych rynków. - Minister spraw zagranicznych Niemiec Annalena Baerbock powiedziała to zresztą wprost: Mercosur to konieczność, bo niemiecka gospodarka potrzebuje oddechu. Czy ucierpią na tym europejscy rolnicy? Oczywiście, ale dla Berlina to akceptowalne koszty - konstatuje poseł PiS.

Nie jest tajemnicą, że przewodnicząca KE Ursula von der Leyen złożyła liderom państw Ameryki Południowej obietnice zawarcia umowy i jej ratyfikacji. W imieniu Unii Europejskiej bez szerokich konsultacji z krajami członkowskimi postanowiła zadbać o interesy handlowe jednego państwa - Niemiec.

- Umówmy się - jeśli Europejska Partia Ludowa (EPL), której Donald Tusk był niedawno jednym z liderów, rzeczywiście chciałaby zatrzymać umowę, to już dawno by to zrobiła. Ursula von der Leyen jest członkiem EPL - dodaje dr Zbigniew Kuźmiuk.

W praktyce ta sytuacja obnaża hipokryzję europejskich instytucji. Jeśli Mercosur rzeczywiście zostanie rozdzielony i przepchnięty głosowaniem kwalifikowaną większością, będzie to nie tylko zwycięstwo interesów gospodarczych Niemiec, ale także kolejny krok w kierunku erozji zaufania obywateli do Unii Europejskiej - konkluduje Jerzy Chróścikowski.

Rafał Stefaniuk